Μια νέα μορφή απειλής πλήττει τα μουσεία, όπου οι κλοπές εστιάζουν πλέον σε πολύτιμα αντικείμενα που μπορούν να διαλυθούν και να πωληθούν γρήγορα, αντί για έργα τέχνης με πολιτιστική αξία. Το πρόσφατο περιστατικό στο Λούβρο επιβεβαιώνει αυτή την ανησυχητική αλλαγή.

Την ώρα που το Λούβρο ήταν ανοιχτό και γεμάτο επισκέπτες, ληστές με κίτρινα γιλέκα ανέβηκαν σε μια ανυψωτική πλατφόρμα, έσπασαν παράθυρο της Γκαλερί Απολλών, όπου φυλάσσονται τα γαλλικά στέμματα και άλλοι θησαυροί, και μέσα σε τέσσερα λεπτά άρπαξαν εννέα κοσμήματα από θησαυροφυλάκια, φεύγοντας γρήγορα από το σημείο.

Η ληστεία αυτή δεν θυμίζει κινηματογραφική σκηνή μόνο λόγω της τολμηρής εκτέλεσης, αλλά κυρίως επειδή δείχνει μια μετατόπιση στις προτεραιότητες των κλεφτών.

Πώς έχουν αλλάξει οι ληστείες μουσείων και γιατί αυτό είναι ανησυχητικό

Ο Ρεμίγκιους Πλαθ, γραμματέας του Διεθνούς Συμβουλίου Ασφάλειας Μουσείων, εξηγεί ότι τα τελευταία χρόνια οι δράστες επικεντρώνονται περισσότερο σε «κλοπές πρώτων υλών» παρά σε έργα τέχνης.

Τα κοσμήματα, τα νομίσματα και τα μετάλλια έχουν υψηλή ρευστότητα και διακινδυνεύεται να χαθούν για πάντα, σε αντίθεση με έναν Πικάσο ή ένα Μοντριάν που δύσκολα διακινούνται γιατί είναι αναγνωρίσιμα. «Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι αυτά τα κοσμήματα πιθανότατα έχουν ήδη διαλυθεί για τα πολύτιμα μέρη τους», τονίζει η ιστορικός τέχνης και ειδικός στα εγκλήματα κατά της τέχνης Λάουρα Έβανς.

Η επιδρομή στο Λούβρο, όπως και η παρόμοια στη Δρέσδη το 2019, φέρουν την υπογραφή ενός στρατιωτικού σχεδίου με προσεκτικό σχεδιασμό και χρήση ισχυρών εργαλείων. Το γεγονός ότι συνέβη κατά τη διάρκεια λειτουργίας του μουσείου και παρουσία επισκεπτών, αυξάνει την ανησυχία για το πόσο τολμηρές γίνονται πλέον αυτές οι επιθέσεις.

Ο Πλαθ περιγράφει τα μουσεία ως «σχετικά εύκολους στόχους» σε σχέση με τις τράπεζες, αφού η πρόσβαση στα εκθέματα είναι πιο εύκολη και η ασφάλεια περιορισμένη από την ανάγκη να επιτρέπεται η αλληλεπίδραση του κοινού με τα αντικείμενα.

Η ληστεία στο Λούβρο ξυπνά μνήμες από ιστορικές κλοπές όπως εκείνη του 1990 στο Μουσείο Ισαβέλλας Στιούαρτ Γκάρντνερ όπου 13 έργα τέχνης, ανάμεσά τους τρία Ρέμπραντ και ένα Βερμέρ, χάθηκαν για πάντα. Παρά την πληθώρα μέτρων ασφαλείας, οι κλέφτες μοιάζουν να προσαρμόζονται γρήγορα, χρησιμοποιώντας πλέον βία και σύγχρονα μέσα.

Κατά την αστυνομική έρευνα, βρέθηκαν στον χώρο εργαλεία κοπής, γκαζάκι, γάντια και άλλα αντικείμενα που αποδεικνύουν την προετοιμασία και τον επαγγελματισμό των δραστών. Σημαντικό εύρημα ήταν η κορώνα της αυτοκράτειρας Ευγενίας, που περιέχει 1.354 διαμάντια και 56 σμαράγδια, η οποία εγκαταλείφθηκε από τους ληστές κατά τη διαφυγή τους με μοτοσικλέτες κατά μήκος του Σηκουάνα.

Οι ειδικοί εκφράζουν φόβους πως τέτοιες κλοπές, του τύποτ «αρπάζω και φεύγω», που πραγματοποιούνται με βαριά εργαλεία και χωρίς να υπολογίζουν το κοινό, θα γίνουν συχνότερες και πιο βίαιες. Η ληστεία του 1972 στο Worcester Art Museum, όπου ένας φύλακας πυροβολήθηκε, φαντάζει πλέον προπομπός της κλιμάκωσης που παρατηρείται σήμερα.

Η έρευνα των γαλλικών αρχών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη με τη συνδρομή και της Interpol. Η συχνότητα και η τόλμη πρόσφατων κλοπών, όπως αυτή στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Παρίσι και στο μουσείο στο Λιμόζ, υποδεικνύουν πιθανή σύνδεση με οργανωμένο έγκλημα. Η Γαλλίδα γερουσιαστής Ναταλί Γκουλέτ ανέφερε πως η ληστεία στο Λούβρο πιθανόν σχετίζεται με εγκληματικές συμμορίες.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Γαλλίας Ζεράλντ Νταρμαίν χαρακτήρισε τη ληστεία ως «εθνική ταπείνωση» και επισήμανε σοβαρά κενά στην ασφάλεια, όπως το μη κλείδωμα των παραθύρων και η πρόσβαση στην ανυψωτική πλατφόρμα από δημόσιο δρόμο. «Έχουμε αποτύχει» είπε, εκφράζοντας την απογοήτευση του γαλλικού λαού.

Η Έβανς προτρέπει να μην ξεχνάμε πως πίσω από τον εντυπωσιασμό της ληστείας κρύβεται μια βαθιά πληγή στο πολιτιστικό απόθεμα και την ιστορία της Γαλλίας. «Το κενό που αφήνουν αυτές οι απώλειες είναι πραγματικό και ανεπανόρθωτο» υπογραμμίζει, καλώντας για μεγαλύτερη ευαισθησία και μέτρα προστασίας.

Η νέα αυτή μορφή ληστειών στα μουσεία απαιτεί όχι μόνο ενίσχυση της ασφάλειας αλλά και επαγρύπνηση απέναντι σε μια τάση που μετατρέπει πολιτιστικά κειμήλια σε εμπόρευμα με ημερομηνία λήξης. Η πρόκληση για τις αρχές και τους ειδικούς είναι να προστατεύσουν την πολιτιστική κληρονομιά από εκείνους που βλέπουν τα ιστορικά αντικείμενα μόνο ως πρώτες ύλες.

Διαβάστε περισσότερα στο bovary.gr